Пра старых i маладых жанчын
Пра старых i маладых жанчын
Чаго ты так баязлiва крадзешся ўпоцемках, Заратустра? I што так старанна хаваеш пад палою?
Цi не скарб якi, падараваны табе? Цi не дзiця, якое толькi што нарадзiлася? А можа, ты спрыяцелiўся з лiхадзеямi i цяпер ходзiш дарогамi злодзеяў?"
"Сапраўды, браце мой, - адказваў Заратустра, - тое, што нясу я, гэта скарб, падораны мне: адна маленькая праўда, вось што нясу я. Аднак яна з норавам i капрызная, як дзiця; i калi б я не зацiскаў ёй рот, яна крычала б бесперастанку.
Калi сёння, на захадзе сонца, iшоў я адзiн сваёй дарогаю, сустрэлася мне старэнькая бабка, i як бы звярнулася да маёй душы:
"Пра многае сказаў Заратустра i нам, жанчынам, але нiчога не сказаў пра жанчыну".
I я запярэчыў ёй: "Гаварыць пра жанчыну трэба толькi з мужчынамi".
"Пагавары пра жанчын i са мною, - папрасiла яна, - я ўжо даволi старая, так што адразу i забудуся".
I я ўмiлажалiўся са старое i сказаў так: усё ў жанчыне - загадка, i на ўсё ёсць адна разгадка: гэта - цяжарнасць.
Мужчына ў жанчыны - сродак; мэта заўсёды - дзiця. А што такое жанчына ў мужчыны?
Дзвюх рэчаў хоча сапраўдны мужчына - небяспекi i гульнi. I таму патрэбна яму жанчына, як сама небяспечная цацка.
Мужчына павiнен быць выхаваны для вайны, а жанчына - для выхавання воiна; усё астатняе - лухта.
Занадта салодкiх пладоў не любiць воiн. Таму i любiць ён жанчыну: горкая яму найсаладзейшая жанчына.
Жанчына разумее дзяцей лепш за мужчыну, але ў мужчыне дзiцячага больш, чым у жанчыне. У сапраўдным мужчыне заўсёды схавана дзiця: яно хоча гульнi. Знайдзiце ж у iм дзiця, жанчыны!
Хай будзе жанчына цацкаю, чыстай i далiкатнай, быццам каштоўны камень, якi блiшчыць цнотамi яшчэ не створанага свету.
Хай зорны прамень ззяе ў каханнi яе! Хай будзе яе недзеяй: "О,калi б мне нарадзiць Звышчалавека!"
Хай адвага будзе ў каханнi яе! Каханнем яна пераможа таго, хто ёй страшны.
Хай будзе гонар у каханнi яе! Зрэшты, жанчына мала глуздуе ў гонары. Хай жа стане гонарам яе - кахаць заўсёды мацней, чым кахаюць яе, i ў каханнi нiколi не быць другою.
Мужчына хай асцерагаецца жанчыны, калi яна кахае: яна iдзе на любыя ахвяры, усё астатняе ў яе не мае вартасцi.
Мужчына хай асцерагаецца жанчыны, калi яна ненавiдзiць: бо мужчына ў глыбiнi душы толькi злы, а жанчына - пахiбная.
Каго ненавiдзiць жанчына найбольш? - Так гаварыла жалеза магнiту: "Найбольш за ўсё я цябе ненавiджу за тое, што ты цягнеш, не маючы даволi сiлы, каб прыцягнуць".
Шчасце мужчыны завуць "Я хачу". Шчасце жанчыны - "Ён хоча".
"Бач, толькi цяпер свет удасканалiўся" - так думае кожная жанчына, калi ўпакорваецца з поўнiцы свайго кахання.
Упакорвацца павiнна жанчына i здабыць глыбiню для сваёй паверхнi. Бо паверхня яе - неспакойнае, бурлiвае шумавiнне на плыткай вадзе.
Наадварот, мужчына глыбокi, яго бурлiвы паток бушуе ў падземных пячорах: жанчына толькi ледзь-ледзь адчувае, але не спасцiгае яго сiлы". I тут запярэчыла мне жанчына: "Шмат вабнага сказаў нам Заратустра, асаблiва занадта маладым.
Дзiўна, Заратустра мала ведае жанчын, аднак мае рацыю, што да iх! Цi не таму гэта, што ў жанчыны няма нiчога немагчымага?
А цяпер прымi як падзяку адну маленькую праўду! Я ўжо залiшне старая на яе!
Угарнi яе i затулi ёй рот, а то яна крычыць занадта голасна, гэтая малая праўдка".
"Давай мне, жанчына, тваю маленькую праўду!" - сказаў я.
I сказала старая жанчына:
"Iдзеш да жанчыны? Не забудзь плётку!"
Так сказаў Заратустра.